Mapa ryzyka w Excel

Co to jest mapa ryzyka?

Mapa ryzyka (matryca ryzyka) – graficzna metoda przedstawienia zidentyfikowanych w przedsiębiorstwie ryzyk za pomocą dwuwymiarowej macierzy. Jedną zmienną jest prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia, a drugą skutki (wpływ) tego zagrożenia. W zależności od apetytu na ryzyku przedsiębiorstwa określane są na mapie obszary od ryzyka akceptowalnego (zielony obszar) do ryzyka katastrofalnego (obszar czerwony).

Dwie wersje prezentacji danych

Identyfikacja zagrożeń a następnie ocena prawdopodobieństwa i skutków zdarzeń może być przeprowadzana w skali pięciostopniowej – opisowej (np. b. małe, małe, średnie, duże, b. duże). Przykład takiej mapy ryzyka jest prezentowany powyżej na rysunku tytułowym posta.

Ocena prawdopodobieństwa i skutków zagrożeń może także być wykonana bardzo dokładnie poprzez oszacowanie prawdopodobieństwa wystąpienia w procentach (0-100%) oraz wyceny skutków wystąpienia w PLN. Wtedy uzyskamy mapę ryzyka jak w przykładzie na poniższym rysunku.

Jak zrobić mapę ryzyka w Excelu?

Aby wykonać matryce ryzyka w Excelu skorzystałem z wykresy punktowego XY. Pozwala ona na przedstawienie na jednej osi prawdopodobieństwa wystąpienia a na drugiej osi skutków zagrożeń. Korzystając z funkcjonalności dostępnej w wersjach Excela 2013, 2106 w łatwy sposób można do punktów prezentowanych na wykresie przypisać etykiety, które będą nazwami zidentyfikowanych ryzyk. Aby to zrobić, należy:

• włączyć domyślne etykiety dla punktów wykresów (sekcja Elementy Wykresu), a następnie kliknąć dwa razy w etykietę.
• Otworzy się nam okno z prawej strony Formatowanie Etykiet Danych.
• Przechodzimy na Opcje Etykiety i wybieramy opcję Wartość z komórek.
• Zaznaczamy zakres z nazwami ryzyk i zatwierdzamy OK (rysunek poniżej).

W wersjach starszych programu Excel nie ma takiej możliwości i konieczne jest ręczne „podpinanie” do każdej etykiety zidentyfikowanego ryzyka.

Plik z przykładami

Poniżej możesz zakupić plik Excela z przykładowymi dwoma wersjami mapy ryzyka. Wersja druga wykorzystuje funkcję „poprawność danych” pozwalająca na wybór z listy wyboru danych poziomów oceny. Pozwala to na automatyczne przełożenie wyboru na wersję numeryczną (1-5) aby dało się ryzyka przedstawić na wykresie XY.